BOLESŁAW LEŚMIAN

BOLESŁAW LEŚMIAN

W okresie międzywojennym Bolesław Leśmian (poeta żył w latach 1878-1937), który debiutował pod koniec okresu Młodej Polski, opublikował dwa bardzo ważne w dziejach polskiej liryki tomy poezji: Łąka (1920) oraz Napój cienisty (1936) – już pośmiertnie ukazał się zbiór wierszy tego autora noszący tytuł Dziejba leśna (1938).

Pierwszy z międzywojennych tomów, noszący tytuł Łąka (pochodzi z niego np. niżej analizowany Dusiołek), wprowadza do poezji Leśmiana wątek poszukiwania sensu świata, który to motyw, temat będzie stale rozwijany w tej liryce, rozważany w coraz to nowych kontekstach. Towarzyszą mu dwa zasadniczo ważne mity: człowieka pierwotnego i powrotu do natury poszukiwanej także we wnętrzu człowieka, nie tylko w otaczającym go świecie. Ostatecznie owa „unia z naturą”, powrót do natury, pogodzenie z nią człowieka okazuje się niemożliwe. Burząc ten mit, Leśmian odwołuje się do motywów czerpanych z twórczości ludowej, ludowych stylizacji, zaludnia wiersze różnymi postaciami czerpanymi z folkloru, czemu niezmiennie towarzyszy genialna intuicja językowa (Leśmian dokonał istotnej odnowy języka poetyckiego), wynalazczość, udane eksperymenty w warstwie przede wszystkim leksykalnej, ale także składniowej, doświadczenia obejmujące również formy wersyfikacyjne.

Napój cienisty i Dziejba leśna przynoszą nieco inne rozłożenie akcentów, poetę interesują w tych tomach przede wszystkim sprawy uniwersalne: odwieczne zagadnienia człowieka i Boga, śmierci, istnienia, lub nie, życia pozagrobowego. Problem sensu ziemskiego życia często jest rozpatrywany w kontekście kwestionowania zasadności wiary religijnej. Przeciwwagę dla tego wątku stanowi w późnej twórczości Leśmiana miłość – często ujmowana w kategoriach tzw. franciszkanizmu. Międzywojenna twórczość Leśmiana jest poezją wizyjną, kreującą zupełnie nowe światy i zarazem realistyczną, baśniową, fantastyczną, ale i nasyconą konkretami, nawet odniesieniami do realnych szczegółów.