Biała magia

Biała magia

To niezwykle oryginalny, subtelny i bardzo osobisty liryk Baczyńskiego. Cały utwór jest rodzajem hołdu złożonego kobiecości, w tym przypadku personifikowanej przez Barbarę, żonę poety. Metaforyczne obrazy przedstawiają kolejne uroki, tajemnice kobiecej urody. Poddana idealizacji kobieta stanowi centrum świata, symbol jego harmonii, piękna, jest niemal aniołem, doskonałym tworem natury i zarazem dziełem sztuki.

To właśnie za sprawą Barbary możliwe staje się magiczne przekształcanie świata realnego w rzeczywistość sztuki. Z reguły po dokonaniu takiej transformacji Baczyński przywoływał okrutną realność wojny, zderzał owe dwie wizje. W analizowanym wierszu doskonałe piękno kobiecego ciała pozwala zapomnieć o wojennej zagładzie, cierpieniu i śmierci -kobieta to życie, ukojenie, nadzieja i wiara w sens świata. Obraz Barbary podlega rozlicznym przeobrażeniom, metamorfozom. Ukochana kobieta staje się rodzajem medium, lustrem, w którym przez ciała drżący pryzmat odbija się cały świat, Kosmos. W utworze pojawiają się zaskakujące skojarzenia, dominuje atmosfera niezwykłości, magiczne spojrzenie na płynną, dynamicznie zmieniającą się rzeczywistość.

Miłość w tym, i innych, wierszu Baczyńskiego jest uczuciem najpiękniejszym, zarazem czystym, wysublimowanym i niezwykle silnym. Towarzyszy mu biała (zatem dobra) magia, podmiot wypowiadający staje się rodzajem maga, który za sprawą siły wyobraźni i umiejętności zapisywania wizji wyczarowuje niezwykły obraz kobiety, powstający w widzeniu wewnętrznym. Widzeniu bez reszty zakochanego mężczyzny, widzeniu subiektywnym, idealizującym przedmiot uwielbienia postrzegany wyłącznie w jasnych barwach. Miłość narzuca perspektywę, jest też uczuciem tak silnym, kreatywnym, iż zmienia obraz całej rzeczywistości, nadaje jej wymiar magiczny. Odrealnia również samą kobietę (sprzyja temu również migotliwe światło nocy, blask gwiazd i księżyca), konkretna osoba stojąca przed lustrem, przeglądająca się w nim okazuje się ideałem piękna odbijającym się w szklanej tafli (a może jest snem, marzeniem?):

Stojąc przed lustrem ciszy
Barbara z rękami u włosów
nalewa w szklane ciało
srebrne kropelki głosu.

Lustro, jeden z ważnych rekwizytów magii, z racji swych właściwości współtworzy wizerunek kobiety, dokonuje tego w konkretnej chwili, kobiece piękno wyłania się w swoistym akcie tworzenia. Bohaterka jakby napełnia się kobiecością – aż do wieloznacznego zakończenia (spełnienia aktu miłosnego?):

Aż napełniona mlecznie,
w sen się powoli zapadnie,
a czas melodyjnie osiądzie
kaskadą blasku na dnie.

Wiersz ma sześć czterowersowych zwrotek, nieregularne rymy, wyróżnia się nerwowym rytmem obrazowych (poeta operuje tzw. syntezją, czyli łączy w jednym obrazie różne wrażenia zmysłowe – np. srebrne kropelki głosu) porównań (np. bohaterka została porównana z dzbanem zapełnionym gwiazdami i białym pyłem miesiąca). Świeża, wspaniała metaforyka tekstu (bardzo trudno przełożyć go na język dyskursywny), lekkość odległych, nieraz bardzo zaskakujących skojarzeń decyduje o tym, iż Biała magia stanowi prawdziwy popis mistrzowskich umiejętności poetyckich Baczyńskiego.