IGNACY KRASICKI

IGNACY KRASICKI

W pierwszym okresie twórczości Ignacego Krasickiego (żył w latach 1735-1801), do około 1784-1786 roku, powstały najważniejsze dzieła tego poety, bezpośrednio związane z ideologią, gustem środowiska dworu królewskiego. Drugi okres nie ma już tak wielkiego znaczenia, dominują w nim …

Z ratusza na radę

Z ratusza na radę

Problematyka polityczna, społeczna, obywatelska zawsze stanowiła najważniejszy nurt w twórczości Potockiego, pisarza, któremu towarzyszy legenda nieustraszonego bojownika o postęp, prawdę i religijną tolerancję, wolność sumienia. Zarazem jego pisarstwo pozostawało też w kręgu oddziaływania sarmatyzmu. Z pewnością …

Niegłupie odpowiedzi

Niegłupie odpowiedzi

Wiersz porusza się w kręgu zasadniczych problemów podejmowanych przez główne nurty poezji barokowej, nawet całą europejską sztukę tego okresu. Stawia szereg podstawowo ważnych pytań o naturę świata: co w nim jest najstarsze, najpiękniejsze, największe? W końcu pojawia się …

Arianizm

Arianizm — nazwa pochodzi od Ariusza (ok. 270-336), który przeczył boskości Chrystusa, uznawał jednak podobieństwo między nim a istotą boską. Arianizm już w IV wieku uznano za herezję. W Polsce arianie pojawili się w połowie XVI wieku, pod koniec tego …

WACŁAW POTOCKI

WACŁAW POTOCKI

Poeta urodził się w 1621 roku, zmarł w 1696. Był bogatym ziemianinem z rodziny ariańskiej, całe życie spędził w swym majątku pod Bieczem, gospodarując na roli. Uczestniczył w życiu publicznym swego powiatu, pełnił niewysokie, tytularne godności. Dorobek poetycki …

Sonet

Sonet

Sonet to utwór liryczny składający się z 14 wersów zebranych w dwa czterowiersze i trzy tercyny (strofy po trzy wersy). Owym 8 oraz 6 wersom odpowiadają samodzielne jednostki znaczeniowe, tematyczne. Dwie pierwsze (dłuższe) strofy zwykle mają charakter opisowy, trzywersowe …

Do trupa

Do trupa

Analizując i ten utwór, wciąż pozostajemy w kręgu motywów miłosnych w twórczości Morsztyna. Motywów ujętych podobnie: miłość jest źródłem cierpienia, niepewności, rozlicznych rozterek podmiotu lirycznego. Stan psychiczny tego ostatniego jest aż tak zły, iż można go porównać do …

Koncept Konceptyzm

Koncept to niezwykłe ujęcie treści dzieła, zaskakujący, odkrywczy i niebanalny pomysł jego autora. Często koncept zostaje wpisany w oryginalną puentę utworu, przede wszystkim wiersza. Z reguły koncepty służą przede wszystkim ukazaniu sprzeczności, paradoksów świata, są ważnym elementem wyszukanej pod względem …

O sobie

O sobie

Liryka miłosna Morsztyna przynosi niemal pełny przegląd barokowych efektów formalnych. Jest kunsztowna, odznacza się wielką różnorodnością schematów wersyfikacyjnych i stroficznych, zaskakującymi, oryginalnymi konceptami, pomysłami, którym jednak towarzyszą rygory gatunkowe – na przykład sonetu, jak w głośnym wierszu Do …

JAN ANDRZEJ MORSZTYN

JAN ANDRZEJ MORSZTYN

Jan Andrzej Morsztyn (żył w latach 1621 – 1693) to najwybitniejszy przedstawiciel dworskiej poezji barokowej w Polsce. Temu pisarstwu patronował Giambattista Marino (Morsztyn wręcz po prostu przerabiał niektóre jego utwory), ceniony włoski poeta barokowy. Od jego nazwiska …