Wcielenie Wileńszczyzny

Wcielenie Wileńszczyzny

Czyn gen. Żeligowskiego skierowany przeciw aspiracjom Litwy kowieńskiej, w Polsce powitano jako poprawkę błędu przedpółtorarocznego. Na Zachodzie politycy, którzy przeciw Polsce wysuwali zasadę etnograficzną na Rusi, a ignorowali ją na Śląsku, z oburzeniem odgadli, że generał działał na …

Walka o Górny Śląsk

Walka o Górny Śląsk

a) Przed plebiscytem.

Słusznie przepowiadał delegat polski na konferencji pokojowej, że wielu synów Śląska przeklinać będzie swych ojców za ich głosowanie na korzyść Niemców w narzuconym plebiscycie. Odrobić w ciągu roku skutki wiekowej germanizacji było rzeczą …

Konstytucja marcowa [z 1921 r.]

Konstytucja marcowa [z 1921 r.]

Wypracowana wśród walk i wahań ściągnęła [konstytucja] na siebie krytykę zarówno tych, którzy nie zdołali narzucić swej woli większości sejmu, jak zwłaszcza tych, co na wysiłki owej większości patrzyli z lekceważeniem, sami się nie angażując …

Walka o senat i sposób wyboru prezydenta Rzeczypospolitej

Walka o senat i sposób wyboru prezydenta Rzeczypospolitej

Rozgorzała zaraz po odejściu bolszewików. Jakkolwiek przykład wielu krajów demokratycznych Zachodu świadczył, że izby wyższe nie mogą tamować dojrzałych reform społecznych (choć mogą opóźniać niedojrzałe), nie tylko PPS ale i kluby chłopskie …

O zdrowy ustrój Państwa

O zdrowy ustrój Państwa

Przez czas wojny bolszewickiej ani na chwilę nie ustawały prace nad budową domu ojczystego. Projektów konstytucji było na stole kilkanaście, wśród nich najmiarodajniejsze: projekt ankiety, za którym stał Bobrzyński, deklaracja Wojciechowskiego, projekty narodowej demokracji, socjalistów i …

Skutki kampanii 1920 roku

Skutki kampanii 1920 roku

Nie od razu ujawniły się one współczesnym. Pod wpływem krytyki publicystów narodowców, zwłaszcza Stanisława Strońskiego, opinia przypisała różne niepowodzenia polskie wyprawie na Kijów. Niektórzy sądzili, że w ogóle można było uniknąć dalszej wojny, przyjmując zimowe propozycje …

Pokój ryski

Pokój ryski

W chwili „cudu Wisły” delegacja polska z Janem Dąbskim na czele czytała w Mińsku straszliwe warunki pokojowe Sowietów: granica Curzona przesunięta jeszcze na Chełmszczyznę, rozbrojenie Polski do 50 000 wojska, wydanie materiału wojennego, zakaz wyrobu broni i amunicji, …

„Cud Wisły”

„Cud Wisły”

Społeczeństwo zapewne nie było chore, tylko nieobeznane z ciężarami niepodległego bytu. Armia była zdemoralizowana nie propagandą bolszewicką, lecz niepewnością co do tego, o jakie cele każe jej walczyć romantyk – naczelny wódz. Potrzebny był dopływ ofiarnych, dobrowolnych sił …

Pogrom

Pogrom

Zza Dniepru wynurzyła się tymczasem zaprawiona w bojach z kontrrewolucją konna armia Budionnego. Liczyła nie sto, lecz około 20 tysięcy, ale tak łatwo przedostała się na prawy brzeg i na tyły Śmigłego, że ów, jak tylko dostał zlecenie rozpoczął …

Wyprawa kijowska

Wyprawa kijowska

Na przedwiośniu, w odpowiedzi na polski wypad na Mozyrz i Kalenkowicze, wojska sowieckie próbowały ataku na Wołyniu i Podolu, ale zostały odparte. Wówczas Patek wyraził gotowość do rozpoczęcia rokowań w Borysowie. Cziczerin zgadzał się tylko na jakiś punkt …