Nad wodą wielką i czystą

Nad wodą wielką i czystą

To jeden z sześciu wierszy tworzących tzw. liryki lozańskie, pisanych w latach 1839-1840 i nie opublikowanych za życia poety, ale bardzo ważnych w jego pisarskim dorobku. Alegoryczny utwór Adama Mickiewicza jest próbą oceny dotychczasowego życia …

Stepy akermańskie

Stepy akermańskie

Ten wiersz otwiera cały cykl Sonetów krymskich napisanych pod wpływem wrażeń z wycieczki po Krymie, jaką poeta odbył w 1825 roku. Cykl, jak wspominaliśmy, utworzyło 18 tekstów podporządkowanych regułom sonetu włoskiego.

Step z tego utworu to ogromna przestrzeń, …

Sonety krymskie

Sonety krymskie

Sonety krymskie powstały w następstwie wycieczki, jaką odbył Mickiewicz z Odessy w okolice Jałty i inne części Krymu. Wspaniałe, wysokie góry schodzące do samego morza, bezkresne stepy, orientalna architektura – wszystko to znalazło odbicie w cyklu 18 utworów. …

Świteź

Świteź

W przeciwieństwie do Świtezianki (nie można dokładnie określić czasu tego utworu), Świteź ma dosyć precyzyjnie wyznaczony czas akcji: to koniec XVIII wieku lub początek XIX. Spotykamy w tym utworze również tak zwany czas fabularny – w opowieści rusałki cofamy …

Ballada

Ballada

Ballada to gatunek literacki, na który składają się pieśni o charakterze zarówno epickim, jak i lirycznym, opowiadające o niecodziennych wydarzeniach: legendarnych lub historycznych. Zwykle ballady są nasycone nastrojem tajemniczości, grozy, zagadkowości. Równocześnie posługują się pewnym stałym zasobem konwencjonalnych ujęć …

Świtezianka

Świtezianka

Ballada mówi przede wszystkim o bezwzględnym obowiązku dochowania złożonej przysięgi. Strzelec za niedotrzymanie obietnicy zostaje bardzo surowo ukarany: jego dusza po wsze czasy będzie błąkać się po ziemi, nie znajdzie spokoju.

Wiersz Adama Mickiewicza wyróżnia się nie tylko tematyką …

Pieśń o Narodzeniu Pańskim

Pieśń o Narodzeniu Pańskim

To chyba najbardziej znana, najczęściej śpiewana kolęda polska, czyli pieśń religijna związana z Bożym Narodzeniem, po formę której sięgali niekiedy i wielcy poeci (np. Juliusz Słowacki). Utwór rozpoczyna obraz narodzin Chrystusa: oczywiście cudownych, niepojętych i mających …

Pieśń wieczorna

Pieśń wieczorna

Kończący się dzień to z kolei moment stosowny, by oddać w ręce Boga nasze dzienne sprawy, raz jeszcze wyrazić ufność, wiarę, iż Stwórca zawsze ma pod opieką człowieka, pozostaje dla niego łaskawy. Bez owej opieki, ingerencji boskiej potęgi …

Pieśń poranna

Pieśń poranna

Utwór jest stylizowany na adresowaną do Boga modlitwę, stanowi wyraz uwielbienia Stwórcy wyrażanego przez wszystkich, przez żywioł wszelki. Wszyscy sławią Boga, który jest wszechobecny. Jest dobrocią, stworzył i ocalił człowieka, bezustannie obsypuje go darami. Poranek, początek każdego dnia …

FRANCISZEK KARPIŃSKI

FRANCISZEK KARPIŃSKI

Karpiński (żył w latach 1741-1825) był szczególnie uzdolnionym i najbardziej charakterystycznym reprezentantem, zarówno jako poeta, jak i teoretyk, polskiego sentymentalizmu. Swoje poglądy na literaturę ujął w traktacie O wymowie w prozie albo wierszu. Poszedł śladem wielkich myślicieli zachodnich …