Traktat wersalski

Traktat wersalski

6 maja plenarna konferencja pokojowa wysłuchała streszczenia traktatu z Niemcami, który nazajutrz zakomunikowano tym ostatnim z zaznaczeniem, że mogą zgłaszać pomysły tylko co do sposobu realizacji ustalonych już zasad. Niemcy protestowali i nie bez skutku, bo w dalszych …

Sprawa ukraińska na konferencji i w polu

Sprawa ukraińska na konferencji i w polu

Losy Wilna i Lwowa zależały nie tylko od stosunku sił walczących i nie tylko od zamiarów zachodnich potencji, ale także od świadomej woli polityków polskich. Piłsudski pod wpływem swego otoczenia rychło cofnął zgodę …

Wielkopolanie pod Lwowem – Piłsudski w Wilnie

Wielkopolanie pod Lwowem – Piłsudski w Wilnie

Jeżeli brytyjskiego premiera zrażał mocny ton Dmowskiego, to w większym stopniu musiała go drażnić samorzutnie rosnąca siła Polski. Oto w [marcu 1919 r.] ledwo wyćwiczone pułki wielkopolskie zasiliły armię działającą przeciw Ukraińcom, przybyły …

Rewindykacje zachodnie

Rewindykacje zachodnie

Konferencja pokojowa zaczęła się 18 stycznia [1919 r.] ogólnym zebraniem delegatów państw „sprzymierzonych i stowarzyszonych”, po czym rokowania i decyzje skupiły się w Radzie Najwyższej złożonej z szefów rządów i ministrów spraw zagranicznych [pięciu mocarstw]; później Lloyd George …

Fakty dokonane w kraju

Fakty dokonane w kraju

Miała Polska we Francji doskonale wyekwipowaną armię „błękitną” Hallera (60 000 ludzi), którą Piłsudski od razu chciał zabrać Komitetowi i podciągnąć pod swoje rozkazy, a którą Dmowski przeznaczył przede wszystkiem do obsadzenia Gdańska i dolnej Wisły. …

Alianci wobec sprawy polskiej

Alianci wobec sprawy polskiej

Polska jako państwo narodowe z możliwością rozwoju wewnętrznego, a bez zdobywania „przestrzeni życiowych” przemocą, odradzała się na przekór Niemcom [oraz] białej i czerwonej Rosji, Litwie, Ukrainie, w rywalizacji z Czechami, przy niepewnym i bardzo niejednakowym poparciu …

Delegacja polska w Paryżu

Delegacja polska w Paryżu

Do początku kwietnia, póki Paderewski instalował nowy rząd w Warszawie, Dmowski z Erazmem Piltzem i Marianem Seydą głównie strzegli sprawy [na rozpoczętej 18 stycznia 1919 r.] konferencji pokojowej. Komitet istniał dalej jako naczelny organ polskiej polityki …

Zamiast odbudowy Polski – nowy podział

Zamiast odbudowy Polski – nowy podział

NKN upamiętnił „wyzwolenie” Warszawy odezwą „do narodu” (8 VIII) z żądaniem złączenia niepodzielnego Królestwa z niepodzielną Galicją, a do stolicy słał apele z motywem „Przemów Warszawo”. Jednak miasto jako całość pozostało nieme, a cenzura …

Naczelny Komitet Narodowy

Naczelny Komitet Narodowy

Powstał ów Komitet 16 sierpnia [1914 r.] w Krakowie na mocy uchwały Koła Sejmowego, a składał się z 40 osób, reprezentujących niemal wszystkie odcienie partyjne Galicji. Prezesem był zrazu Leo. Po nim przez cztery lata prof. Władysław …

Piłsudski wydaje wojnę Rosji

Piłsudski wydaje wojnę Rosji

Jakkolwiek koła uświadomione politycznie przeszły przez szkołę samorządu Galicji, „Przeglądu Wszechpolskiego”, a ogół inteligencji miał w uszach wieszcze słowa Wyspiańskiego: „Z tej ziemi państwo wskrzeszę”, jednak po ciężkich zawodach ostatniego dziesięciolecia ogół dopiero stopniowo dochodził do …