Historia Austrii

HISTORIA

Pierwsze ślady obecności ludzi w dolinie Dunaju pochodzą z paleolitu, czego dowodem jest odnaleziony na tym terenie posążek Wenus z Willendorfu, którego wiek określa się na 25 tys. lat. W 1991 r. u stóp lodowca w Alpach Oetztalskich odkryto ciało człowieka z późnej epoki kamiennej (zob. ramka Lodowy grobowiec w rozdziale Tyiol). Kiedy w I w. p.n.e. przybyli w to miejsce Rzymianie, były już tutaj osady celtyckie, założone około 500 lat wcześniej przez wędrujących na wschód Galów. Celtowie przez długi czas trudnili się wydobywaniem soli w Hallstatt oraz handlem wzdłuż alpejskich szlaków wiodących z północy na południe. Rzymianie założyli osady na obszarze od Brigantium (Bregencja) do Carnun-tum (Petronell), leżącego 40 km na wschód od obozu wojskowego znanego jako Vindobona (późniejszy Wiedeń). Północną granicę cesarstwa wyznaczał Dunaj, zwany w czasach rzymskich Danuvius. Stanowił on naturalną barierę dla nacierających z północy plemion germańskich.

W V w. n.e. cesarstwo rzymskie upadło, a Rzymianie zostali pokonani przez plemiona nadciągające z północy.

Dolina Dunaju, będąca ważnym miejscem przepraw na szlaku wschód-zachód, przyciągała kolejne fale wojowniczych plemion, próbujących uzyskać kontrolę nad tymi terenami. Przed i po Rzymianach ziemie te zamieszkiwali Teutoni, Słowianie, Hunowie, Goci, Frankowie, Bawarczycy, Awarowie i Madziarowie. W VII w. terytorium między Alpami Wschodnimi a Lasem Wiedeńskim kontrolowali rywalizujący ze sobą Bawarczycy i Słowianie (ci drudzy przybyli z południowego wschodu).

Karol Wielki

Karol Wielki, król Franków i cesarz rzymski, pokonawszy wszystkich, którzy stali mu na drodze, w 803 r. n.e. uczynił z doliny Dunaju graniczną prowincję swojego imperium – Marchię Wschodnią (Ostmark). Znajdowała się ona na zachód od Wiednia i była ograniczona rzekami: Anizą (Enns), Rabą (Raab) i Drawą. Po śmierci Karola Wielkiego w 814 r. cesarstwo Karolingów zostało podzielone na trzy części, a Marchię Wschodnią zajęło plemię Madziarów (Węgrzy).

Gdy Otton I Wielki, sprawujący kontrolę nad wschodnią częścią starego imperium Karolingów, pokonał Madziarów w bitwie nad rzeką Lech (955 r.),  Marchia Wschodnia została odbudowana. Siedem lat później papież Jan XII koronował Ottona na cesarza Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. W 966 r. pojawiła się pierwsza wzmianka o Ostmark jako Ostarrichi, która to nazwa jest podobna do obecnej nazwy Austrii – Osterreich.

Babenbergowie

W 976 r. godność margrabiego (niemiecki tytuł szlachecki wyższy od hrabiego) Marchii Wschodniej otrzymał Leopold von Babenberg, potomek szlacheckiej rodziny bawarskiej. Babenbergowie stopniowo rozszerzali swoje wpływy, zajmując w XI w. Wiedeń i znaczną część dzisiejszej Dolnej Austrii, a w 1192 r. zagarniając Styrię i spory obszar Górnej Austrii. Był to także okres ożywionego handlu i rozkwitu gospodarczego. W 1156 r. cesarz rzymski Fryderyk Barbarossa nadał Babenbergom tytuł książęcy, a głowa rodu, Henryk II, swą stałą rezydencję ustanowił w Wiedniu.

W 1246 r. w bitwie z Węgrami nad Litawą (przy granicy austriacko-węgierskiej) zginął ostatni męski potomek rodu, książę Fryderyk II. Wkrótce potem cała Austria, jako łatwy lup, dostała się pod kontrolę późniejszego króla czeskiego Otokara II. Władca ten, panujący na olbrzymim obszarze (od Sudetów, u północnych granic dzisiejszych Czech, aż po Adriatyk), odmówił złożenia hołdu nowemu cesarzowi rzymskiemu Rudolfowi I Habsburgowi. Przypłacił to życiem, bowiem w 1278 r. zginął w bitwie ze swym potężnym przeciwnikiem pod Suchymi Kratami (na polach morawskich). W 1282 r. Rudolf I nadał swoim dwóm synom Austrię i Styrię w lenno i z tą chwilą rozpoczęły się trwające aż do początków XX w. rządy Habsburgów – jednej z najpotężniejszych dynastii w historii Europy.