JULIUSZ SŁOWACKI

Najwcześniejsze liryki Słowackiego (poeta żył w latach 1809-1849), pochodzące z tak zwanego okresu warszawskiego, są przede wszystkim naśladownictwami ówcześnie modnych poetów angielskich. Pewną popularność przyniosły poecie patriotyczne wiersze ogłoszone podczas powstania listopadowego, np. Hymn, Kulik.

Dojrzały okres w twórczości Słowackiego rozpoczął się wraz z opuszczeniem kraju. Poeta mocno odczuwał tęsknotę za krainą dzieciństwa, ojczyzną, najbliższymi mu ludźmi. Motywy osamotnienia, tęsknoty powracały w wielu jego pięknych, wzruszających wierszach. Przykładem może być napisane w Szwajcarii, nad jeziorem Leman, Rozłączenie. Podobny nastrój smutku, osamotnienia odnajdziemy w Rzymie, wierszu reprezentującym rodzaj liryki narracyjnej, w którym zabytki Rzymu stanowią punkt wyjścia do szerszych refleksji nad przemijaniem, upadkiem kultur, cywilizacji, bezradnością człowieka wobec upływającego czasu. Inspiracją do napisania szeregu znakomitych pod względem artystycznym, niezwykle kunsztownych wierszy stała się podróż poety na Bliski Wschód.

Liryka Słowackiego wywarła ogromny wpływ na poezję polską. Wiele zawdzięczali jej tacy poeci, jak Norwid, Konopnicka, Tetmajer, Lechoń, Broniewski, Przyboś, Baczyński, Grochowiak i wielu innych. Młoda Polska uznała Juliusza Słowackiego wręcz za swego patrona, prekursora modernizmu – na przykład Przerwa-Tetmajer pisał w pięćdziesiątą rocznicę śmierci autora Kordiana:

Poeto męstwa i dumnej godności,
Poeto wyżyn ducha i piękności:
z purpurowego płaszcza Twojej chwały
daj nam strzęp jeden, jeden strzępek mały,
każdy pierś swoją w tę legię ubierze
i będziem Twego legionu rycerze.